«یلدا» بی‌کتاب، لطفی ندارد

آیین باستانی «یلدا» به‌صورتی بنیادین با اسطوره و ادبیات گره خورده‌است. خود این آیین از دل باورهای اسطوره‌ای بیرون آمده‌است و به‌دلیل خاصیت سیال و درازدامنگی تاریخی آن، درباره چندوچون و ریشه‌های آن اختلاف‌نظر هم زیاد است. گره‌خوردگی این آیین با میترائیسم و مسیحیت، در کنار گره‌خوردگی باورهای مختلف در دوره‌های گوناگون تاریخی که هرکدام چیزی بر آن افزوده‌اند و دلیل بحث‌های متعدد و گاه متضاد درباره یلدا و ریشه‌های آن نیز همین است.