صدای تورج نصر، ناخودآگاه آدم را پرت می‌كند به دوران كودكی و دنیای انیمیشن و كارتون‌ها، چرا كه ردپای او را در بسیاری از كارتون‌های آن دوران می‌توان پیدا كرد. بسیاری از قهرمان‌ها در انیمیشن‌های پسرشجاع، ای‌كیو‌سان و بچه‌های سرزمین آلپ، گربه سگ، دهكده حیوانات، جیمبو، بارباپاپا و… با صدای او جان می‌گرفتند، هر چند او در سریال‌های خاطره‌انگیزی مانند سال‌های دور از خانه (اوشین)، داستان زندگی (هانیكو)، لورل و هاردی و… هم گویندگی كرده است. نقش‌هایی كه صدای او را جاودانه كرده‌اند، بی‌شك از همان انیمیشین‌ها آمده‌اند. شاید بخشی از علت توفیق او در این عرصه، عشق و علاقه بسیار او به دنیای كودكان باشد و این‌كه كودك درون او در شصت و شش سالگی هنوز سرحال و قبراق است.
گویندگی به جای كدامیك دشوار است؛ انیمیشن، فیلم یا سریال؟
بی‌شك گویندگی در كارتون و انیمیشن به مراتب دشوارتر از دوبله فیلم‌ها و سریال‌هاست؛ چون شما در این آثار به جای شخصیت‌هایی حرف می‌زنید كه زنده نیستند و طوری صدای خودتان را با این كاراكترها باید تطبیق دهید كه آنها را باورپذیر جلوه دهید. از طرفی سینك كردن هم در دوبله انیمیشن بسیار دشوار است.
یكی از ویژگی‌های صدای شما بویژه درباره كارهای كودك، تیپ‌سازی است. چگونه این توانایی را در خود تقویت كرده‌اید؟
به نظرم یكی از ویژگی‌های گوینده خوب این است كه بتواند صداسازی كند. به همین علت، من از بدو ورودم به عرصه دوبله، تلاش زیادی كردم تا بتوانم از قابلیت‌های صدایم بهره ببرم و به نوعی تیپ‌سازی كنم. هر وقت هم كه قرار است به جای شخصیتی صحبت كنم، سعی می‌كنم بارها تصویر او را در ذهن خود تجسم كنم و آن را با صداهای مختلف تست كنم تا ببینم با كدامیك همخوانی دارد؛ اما گاهی كه مجبور می‌شوم در یك اثر به جای چند شخصیت با صداهای مختلف حرف بزنم، واقعا به صدایم فشار وارد می‌شود، اما چاره‌ای نیست.
چرا كارتون‌هایی كه امروز از تلویزیون پخش می‌شود، مثل گذشته در جذب مخاطب، موفق ظاهر نمی‌شوند؟
شاید چون در گذشته كارتون‌هایی كه ساخته می‌شدند، احساس زیادی داشتند و می‌كوشیدند به بچه‌ها و حتی بزرگ‌ترها، اخلاق‌گرایی و خانواده دوستی را آموزش دهند. از طرفی بیشتر كارهایی كه از طریق تلویزیون خریداری و پخش می‌شد، از لحاظ كیفی سطح بالایی داشتند و به همان نسبت، دوبله‌های خوبی هم انجام می‌شد و بسیاری از بزرگان دوبله ما در این آثار گویندگی می‌كردند؛ ولی امروزه شرایط به طور كامل تغییر كرده و سطح كارها با افت همراه است.
این افت كیفیت در بخش دوبله هم وجود دارد؟
بله و شاید به این علت باشد كه متاسفانه به دلیل دستمزدهای ناچیزی كه در این عرصه پرداخت می‌شود، دوبلورهای باتجربه دیگر تمایل ندارند با این عدد و رقم‌ها كار كنند، در نتیجه جوان‌های كم‌تجربه دوبله، این كارها را قبول می‌كنند و چون درآمدشان كم است برای جبران به نوعی سری‌كاری دچار می‌شوند؛ یعنی همزمان دوبله كارهای مختلف را قبول می‌كنند و چون در زمینه تیپ‌سازی صدا هم آموزش ندیده‌اند، دچار نوعی تكرار می‌شوند. در هر حال، همه این عوامل دست به دست هم می‌دهد تا ما دیگر كمتر شاهد ارائه كارهای خوب در این عرصه باشیم. از طرفی باید بگویم متاسفانه روندی كه ما در دوبله در پیش گرفته‌ایم، باعث شده نه‌تنها پیشرفتی در این زمینه نداشته باشیم، بلكه دچار نوعی عقبگرد هم بشویم. گزینشی كه در مدت اخیر اعمال شده، چندان مطلوب نبوده و به همین علت آنها نتوانسته‌اند جای خالی نسل گذشته را پر یا در كنار آنها، تركیب متناسبی ایجاد كنند. از طرفی در گذشته، عشق و علاقه خاصی برای كار كردن وجود داشت، به طوری كه دوبلورها همه مشكلات را به جان می‌خریدند تا بتوانند كار خوبی ارائه كنند.
به موضوع جالبی اشاره كردید؛ این‌كه دوبلورهای پیشكسوت و جوان نتوانستند به تركیب مناسبی در ارائه كار برسند.
به نظرم این تركیب، نقشی تعیین‌كننده در آینده دوبله دارد، چون اگر تعامل خوبی میان این دو نسل وجود داشته باشد ما می‌توانیم در مسیر درستی گام برداریم، در حالی كه اكنون چنین شرایطی وجود ندارد. شما اگر فیلم‌ها و سریال‌هایی را كه در چند سال اخیر با همین شرایط دوبله شده‌اند مرور كنید، متوجه خواهید شد تناسب نداشتن صداها باعث می‌شود كلیت كار دچار افت شود، چون اكثر كارهای امروزی دچار نوعی شتابزدگی است. شاید با این شرایط پیشكسوتان بتوانند از پس نقش‌هایی كه به آنها واگذار می‌شود برآیند، اما جوان‌ها نمی‌توانند خودشان را با این شرایط تطبیق دهند.
به نظر شما برای حل این مشكل چه باید كرد؟
باید مسئولان بهای بیشتری به دوبله بدهند و بدانند یك دوبله خوب تا چه حد می‌تواند سبب موفقیت یك اثر تلویزیونی شود. از طرفی آنها باید شرایطی ایجاد كنند كه جوانان بعد از ورودشان به این عرصه، امنیت شغلی داشته باشند، نه این‌كه حس كنند هر لحظه ممكن است كنار گذاشته شوند وقت كافی برای آن نگذارند و بعد از مدتی این حرفه را رها كنند. در حال حاضر كار ما نسبت به گذشته افت داشته است كه می‌توان این خلأ را با ورود گویندگان خوب و جوان جبران كرد. گویندگان جوان باید كنار پیشكسوتان كارآموزی كنند و بدون آموزش شروع به رل‌خوانی نكنند. در دوبله، شما زمانی كه پله پله مسیر ترقی را طی كنید، می‌توانید به موفقیت و ماندگاری دست یابید.
چه باید كرد كه دوبله تلویزیونی رو به ارتقا باشد؟
در انتخاب فیلم‌ها، سریال‌ها و ممیزی باید باسلیقه و هوشمندی بیشتری عمل كرد و كوشید ترجمه كارها در سطح بالایی قرار داشته باشد. به همه اینها فشردگی كارها را نیز اضافه كنید كه باید مانع این شد كه این سرعت و زمان فشرده به كیفیت كارها لطمه بزند. یك نكته دیگر هم مطرح است و آن این كه پخش سریال‌های تلویزیونی خارجی (البته سریال‌های مناسب) همیشه مخاطبان زیادی داشته است. به نظرم، مردم در كنار تماشای سریال‌های ایرانی به دیدن سریال‌های خارجی ـ بویژه كمدی و پلیسی ـ علاقه دارند. این دسته كارها به دوبلورها هم فرصت می‌دهد ارتباط بیشتری با مخاطب برقرار كنند و فعالیتشان در ذهن مخاطب نقش ببندد.
برچسب‌ها: تورج نصر
